သမ္ဗန္ဓ

ပုဒ်အချင်းချင်းကိုဖြစ်စေ၊ ဝါကျအချင်းချင်းကိုဖြစ်စေ၊ အဓိပ္ပာယ်အချင်းချင်းကိုဖြစ်စေ ဆက်စပ်ပေးသော စကားလုံးကို သမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

ဆက်စပ်ပုံအရ သမ္ဗန္ဓ မျိုး ရှိသည်။

  1. ပုဒ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ
  2. ဝါကျဆက်သမ္ဗန္ဓ
  3. အဓိပ္ပာယ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ

အနက်အဓိပ္ပာယ်အရ သမ္ဗန္ဓ ၁၁ မျိုး ရှိသည်။

  1. ဆန့်ကျင်ပြသမ္ဗန္ဓ
  2. အချိန်ပြသမ္ဗန္ဓ
  3. အကျိုးမျှော်ပြသမ္ဗန္ဓ
  4. အကြောင်းပြသမ္ဗန္ဓ
  5. နှိုင်းယှဉ်ပြသမ္ဗန္ဓ
  6. ပေါင်းစည်းပြသမ္ဗန္ဓ
  7. ရွေးချယ်ပြသမ္ဗန္ဓ
  8. ကန့်သတ်ချက်ပြသမ္ဗန္ဓ
  9. ကန့်သတ်မဲ့ပြသမ္ဗန္ဓ
  10. တစ်ပြိုင်နက်ပြသမ္ဗန္ဓ
  11. တစ်ခုပြီးတစ်ခုပြသမ္ဗန္ဓ

    ပုဒ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ

    ပုဒ်အချင်းချင်းကို ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို ပုဒ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

    1. နှင့်
    2. သို့မဟုတ်
    3. ရော
    4. ဖြစ်စေ
      • မောင်ပုနှင့် မစု တို့သည် သူငယ်များဖြစ်ကြသည်။

        1. ဤဝါကျတွင် မောင်ပု၊ မစု တို့သည် နာမ်ပုဒ်များ ဖြစ်ကြသည် အဆိုပါ နာမ်ပုဒ်(၂)ခုကို နှင့် ဟူသော သမ္ဗန္ဓက ဆက်စပ်ပေးသည်။
        2. ထို့ကြောင့် နှင့် သည် ပုဒ်အချင်းချင်း ဆက်စပ်ပေးသော ပုဒ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။
      • နှင်းဆီပန်း၊ သို့မဟုတ် စံပယ်ပန်းကို ဝယ်ခဲ့ပါ။

        1. ဤဝါကျတွင် နှင်းဆီပန်း၊ စံပယ်ပန်း တို့သည် နာမ်ပုဒ် များဖြစ်ကြသည်။
        2. အဆိုပါနာမ်ပုဒ်(၂)ခုကို သို့မဟုတ် ဟူသော သမ္ဗန္ဓက ဆက်စပ်ပေးသည်။
        3. ထို့ကြောင့် သို့မဟုတ်သည် ပုဒ်အချင်းချင်း ဆက်စပ်ပေးသော ပုဒ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။
      • မင်းရော ငါရော သွားကြမည်။

        1. ဤဝါကျ၌ မင်း၊ ငါ တို့သည် နာမ်စားများ ဖြစ်ကြသည်။
        2. အဆိုပါ နာမ်စား (၂)ခုကို ရော ဟူသောစကားလုံးနှစ်ခုက ဆက်စပ်ပေးသည်။
        3. ထို့ကြောင့် ရော သည် ပုဒ်အချင်းချင်းကို ဆက်စပ်ပေးသော ပုဒ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။

      ဝါကျဆက်သမ္ဗန္ဓ

      ဝါကျအချင်းချင်း ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို ဝါကျဆက်သမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

      1. သောကြောင့်
      2. သောအခါ
      3. သာမက... လည်း
      4. သော်လည်း
      5. ကတည်းက
      6. လျှင်
        • မောင်ပုသည် စာကြိုးစားသည်။ မောင်ပုသည် စာမေးပွဲအောင်သည်။ မောင်ပုသည် စာကြိုးစားသောကြောင့် စာမေးပွဲအောင်သည်။

          1. ပထမဝါကျနှင့် ဒုတိယ ဝါကျတို့သည် သီးခြားဝါကျများ ဖြစ်ကြသည်။
          2. ထိုဝါကျ(၂)ခုကို သောကြောင့် ဟူသော သမ္ဗ္ဓန္ဓဖြင့် ဆက်စပ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ တတိယဝါကျဖြစ်လာသည်။
          3. သို့ဖြစ်၍ သောကြောင့် သည် ဝါကျအချင်းချင်းကို ဆက်စပ်ပေးသော ဝါကျဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။
        • နွေရာသီ၌ ကျောင်းပိတ်သည်။ မောင်ပုသည် စက်ရုံ၌ လုပ်အားပေးမည်။ နွေရာသီ၌ ကျောင်းပိတ်သောအခါ မောင်ပုသည် စက်ရုံ၌ လုပ်အားပေးမည်။

          1. ပထမဝါကျနှင့် ဒုတိယ ဝါကျတို့သည် သီးခြားဝါကျများ ဖြစ်ကြသည်။
          2. ထိုဝါကျ(၂)ကို သောအခါ ဟူသော သမ္ဗန္ဓဖြင့် ဆက်စပ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ တတိယဝါကျဖြစ်လာသည်။
          3. သို့ဖြစ်၍ သောအခါ သည် ဝါကျအချင်းချင်းကို ဆက်စပ်ပေးသော ဝါကျဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။
        • မောင်ပုသည် စာတော်သည်။ မောင်ပုသည် အားကစားတော်သည်။ မောင်ပုသည် စာတော်သည် သာမက အားကစားလည်း တော်သည်။

          1. ပထမဝါကျနှင့် ဒုတိယဝါကျတို့သည် သီးခြားဝါကျများဖြစ်ကြသည်။
          2. ထိုဝါကျ(၂)ခုကို သာမက ဟူသော သမ္ဗန္ဓဖြင့် ဆက်စပ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ တတိယဝါကျဖြစ်လာသည်။
          3. သို့ဖြစ်၍ သာမက သည် ဝါကျအချင်းချင်းကို ဆက်စပ်ပေးသော ဝါကျဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။

        အဓိပ္ပာယ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ

        သီးခြားဝါကျတို့၌ ပါရှိသော အဓိပ္ပာယ်အချင်းချင်းကို ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို အဓိပ္ပာယ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

        1. ထို့ကြောင့်
        2. ထိုအခါ
        3. ထို့ပြင်... လည်း
        4. ထို့နောက်
        5. သို့သော်လည်း
          • မောင်ပုသည် စာကြိုးစားသည်။ မောင်ပုသည် စာမေးပွဲအောင်သည်။ မောင်ပုသည် စာကြိုးစားသည်။ ထို့ကြောင့် မောင်ပုသည် စာမေးပွဲ အောင်သည်။

            1. ပထမဝါကျနှင့် ဒုတိယဝါကျတို့သည် သီးခြားဝါကျ များဖြစ်ကြသည်။
            2. ထိုဝါကျ(၂)ခုတို့သည် ထို့ကြောင့် ဟူသော သမ္ဗန္ဓဖြင့် ဆက်စပ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ သီးခြားရှိနေကြသော ဝါကျ(၂)တို့သည် အဓိပ္ပာယ်အရ ဆက်သွယ်မှုရှိလာသည်။
            3. သို့ဖြစ်၍ ထို့ကြောင့် သည် သီးခြားဝါကျတို့ကို အဓိပ္ပာယ်အရ ဆက်စပ်ပေးသော အဓိပ္ပာယ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။
          • နွေရာသီ၌ ကျောင်းပိတ်သည်။ မောင်ပုသည် စက်ရုံ၌လုပ်အားပေးမည်။ နွေရာသီ၌ ကျောင်းပိတ်သည်။ ထိုအခါ မောင်ပုသည် စက်ရုံ၌ လုပ်အားပေးမည်။

            1. ပထမဝါကျနှင့် ဒုတိယဝါကျတို့သည် သီးခြားဝါကျများ ဖြစ်ကြသည်။
            2. ထိုဝါကျ(၂)ခုကို ထိုအခါ ဟူသော သမ္ဗန္ဓဖြင့် ဆက်စပ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ သီးခြားရှိနေကြသော ဝါကျ(၂)တို့သည် အဓိပ္ပာယ်အရ ဆက်သွယ်မှုရှိလာသည်။
            3. သို့ဖြစ်၍ ထိုအခါသည် သီးခြားဝါကျများကို အဓိပ္ပာယ်အရ ဆက်စပ်ပေးသော အဓိပ္ပာယ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။
          • မောင်ပုသည် စာတော်သည်။ မောင်ပုသည် အားကစားတော်သည်။ မောင်ပုသည် စာတော်သည်။ ထို့ပြင် အားကစားလည်းတော်သည်။

            1. ပထမဝါကျနှင့် ဒုတိယဝါကျတို့သည် သီးခြားဝါကျများဖြစ်ကြသည်။
            2. ထိုဝါကျ(၂)ခုကို ထို့ပြင်...လည်း ဟူသော သမ္ဗန္ဓဖြင့် ဆက်စပ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ သီးခြားရှိနေကြသော ဝါကျ(၂)ခုတို့သည် အဓိပ္ပာယ်အရ ဆက်သွယ်မှု ရှိလာသည်။
            3. သို့ဖြစ်၍ ထို့ပြင်... လည်း သည်သီးခြား ဝါကျများကို အဓိပ္ပာယ်အရ ဆက်စပ်ပေးသော အဓိပ္ပာယ်ဆက်သမ္ဗန္ဓ ဖြစ်သည်။

          ဆန့်ကျင်ပြသမ္ဗန္ဓ

          ရှေ့၌ဖော်ပြသော အကြောင်းအရာကို နောက်၌ဖော်ပြသည့် အကြောင်းအရာက ဆန့်ကျင်သည့်အနက်ဖြင့် ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို ဆန့်ကျင်ပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

          1. သို့ရာတွင်
          2. သို့သော်လည်း
          3. လင့်ကစား
          4. သော်လည်း
          5. စေကာမူ
          6. လျက်နှင့်
          7. မ... ဘဲလျက်
            • မိုးချုန်းသည်။ သို့ရာတွင် မိုးမရွာပေ။

              အချိန်ပြသမ္ဗန္ဓ

              အခြေအနေ၊ အကြောင်းအရာ စသည်တို့ ဖြစ်ပျက်သော အချိန်ကာကို ပြခြင်းဖြင့် ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို အချိန်ပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

              1. နှင့်တစ်ပြိုင်နက်
              2. မှစ၍
              3. တိုင်
              4. တိုင်အောင်
              5. အခါတိုင်း
              6. မှ
              7. စဉ်
              8. ရင်း
              9. တုန်း
              10. သမျှ
              11. မ...မီ
              12. မ...မချင်း
              13. သောအခါ
              14. တိုင်း
                • လယ်သမားတို့သည် မိုးသံကို ကြားသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ထွန်တုံးကို ပြင်ကြသည်။

                  အကျိုးမျှော်ပြသမ္ဗန္ဓ

                  အကျိုးတစ်စုံတစ်ရာကို မျှော်လင့်သည့်အနက်ဖြင့် ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို အကျိုးမျှော်ပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                  1. အောင်
                  2. ရန်
                  3. ဖို့
                  4. ရန်အလို့ငှာ
                  5. ရန်အတွက်
                  6. အံ့သောငှာ
                  7. စိမ့်သောငှာ
                    • လူကောင်းဖြစ်အောင် ကိုယ်ကျင့် တရားကို စောင့်ထိန်းရမည်။

                      အကြောင်းပြသမ္ဗန္ဓ

                      အကြောင်းပြသည့်အနက်ဖြင့် ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို အကြောင်းပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                      1. နှင့်
                      2. သောကြောင့်
                      3. သဖြင့်
                      4. လို့
                      5. ထို့ကြောင့်
                      6. သို့ဖြစ်၍
                      7. အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော်
                        • ကျွန်တော်သည် စာမေးပွဲအောင် တစ်အိမ်သားလုံး ဝမ်းသာကြသည်။

                          နှိုင်းယှဉ်ပြသမ္ဗန္ဓ

                          နှိုင်းယှဉ်သည့်အနက်ဖြင့် ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို နှိုင်းယှဉ်ပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                          1. သကဲ့သို့
                          2. သလို
                          3. ထက်
                            • သူကြိုးစားသကဲ့သို့ ကျွန်တော်ကြိုးစားသည်။

                              ပေါင်းစည်းပြသမ္ဗန္ဓ

                              လူ၊ အရာဝတ္ထု၊ အကြောင်းအရာတို့ကို ပေါင်းစည်းသည့်အနက်ဖြင့် ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို ပေါင်းစည်းပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                              1. နှင့်
                              2. လည်း...လည်း
                              3. အပြင်...လည်း
                              4. သာမက...လည်း
                              5. သာမဟုတ်...လည်း
                                • သူသည် စကားပြောလည်း...ကောင်းသည်။ စာရေးလည်း...ကောင်းသည်။

                                  ရွေးချယ်ပြသမ္ဗန္ဓ

                                  တစ်ဦးမဟုတ်တစ်ဦး၊ တစ်ခုမဟုတ်တစ်ခုကို ရွေးချယ်သည့်အနက်ဖြင့် ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို ရွေးချယ်ပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                                  1. လျှင်
                                  2. မှ
                                  3. က
                                    • သားသမီး လိမ္မာလျှင် မိဘ စိတ်ချမ်းသာမည်။

                                      ကန့်သတ်ချက်ပြသမ္ဗန္ဓ

                                      တစ်စုံတစ်ရာသော အခြေအနေကို ကန့်သတ်သည့်အနက်ဖြင့် ဖြစ်စေ၊ စည်းကမ်းသတ်မှတ်သည့် အနက်ဖြင့် ဖြစ်စေ ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို ကန့်သတ်ချက်ပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                                      1. ဖြစ်စေ...ဖြစ်စေ
                                      2. ဖြစ်စေ...မ...ဖြစ်စေ
                                      3. သော်လည်းကောင်း ...သော်လည်းကောင်း
                                      4. သော်လည်းကောင်း ...မ...သော်လည်းကောင်း
                                        • ထားဝယ်မြို့သို့ လေယာဉ်ပျံဖြင့်ဖြစ်စေ၊ သင်္ဘောဖြင့်ဖြစ်စေ သွားနိုင်သည်။

                                          ကန့်သတ်မဲ့ပြသမ္ဗန္ဓ

                                          တစ်စုံတစ်ရာသော အခြေအနေကို ကန့်သတ်ခြင်းမရှိသည့် အနက်ဖြင့် ဖြစ်စေ၊ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ခြင်း မရှိသည့် အနက်ဖြင့် ဖြစ်စေ ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို ကန့်သတ်မဲ့ပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                                          1. လျက်
                                          2. ကာ
                                          3. ရင်း
                                            • မုဆိုးသည် ချုံကိုကွယ်လျက် သားကောင်ကို ချောင်းနေသည်။

                                              တစ်ပြိုင်နက်ပြသမ္ဗန္ဓ

                                              တစ်ပြိုင်နက် ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ဖြစ်ပေါ်ခြင်း အနက်ဖြင့် ဝါကျအချင်းချင်း ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို တစ်ပြိုင်နက်ပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                                              1. လျက်
                                              2. ကာ
                                              3. ရင်း
                                                • မုဆိုးသည် ချုံကိုကွယ်လျက် သားကောင်ကို ချောင်းနေသည်။

                                                  တစ်ခုပြီးတစ်ခုပြသမ္ဗန္ဓ

                                                  တစ်ခုပြီးတစ်ခု ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ဖြစ်ပေါ်ခြင်း အနက်ဖြင့် ဝါကျအချင်းချင်း ဆက်စပ်ပေးသော သမ္ဗန္ဓကို တစ်ခုပြီးတစ်ခုပြသမ္ဗန္ဓ ဟု ခေါ်သည်။

                                                  1. ကာ
                                                    • နေသည် အရှေ့မှထွက် အနောက်သို့ဝင်သည်။