ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာကို အထူးပြုသော ပုဒ်ကို ကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
အနက်အဓိပ္ပာယ်အရ ကြိယာဝိသေသန ၅
မျိုး ရှိသည်။
ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံအရ ကြိယာဝိသေသန ၃
မျိုး ရှိသည်။
အချိန်ပြကြိယာဝိသေသန
အချိန်ကာလကို ပြခြင်းဖြင့် ကြိယာကို အထူးပြုသော ပုဒ်ကို အချိန်ပြကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
- ယခင်က
- ယနေ့
- နက်ဖြန်
- နောက်နောင်
- မကြာမီ
- ချက်ချင်း
- ခဏချင်း
- ရုတ်တရက်
- အစဉ်
- အမြဲ
- မပြတ်
အဖေသည် မန္တလေးသို့
နက်ဖြန်
သွားမည်။- ဤဝါကျ၌ အဖေသည် မန္တလေးသို့ မည့်သည့်အချိန်တွင် သွားမည်ကို နက်ဖြန် ဟူသော ပုဒ်က ပြသည်။
- နက်ဖြန် ဟူသော ပုဒ်သည် အဖေမန္တလေး သွားမည့် အချိန်ကို ဖော်ပြခြင်းဖြင့် သွား ဟူသော ကြိယာကို အထူးပြုသည်။
- ထို့ကြောင့် နက်ဖြန် သည် အချိန်ပြကြိယာဝိသေသန ဖြစ်သည်။
အမူအရာပြကြိယာဝိသေသန
ဆောင်ရွက်ပုံအမူအရာကို ပြခြင်းဖြင့် ကြိယာကို အထူးပြုသော ပုဒ်ကို အမူအရာပြကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
- ဒယိမ်းဒယိုင်
- ယုယုယယ
- တီတီတာတာ
- ညီညီညာညာ
- ချိုသာစွာ
- အလျင်အမြန်
- ကချော်ကချွတ်
- တမြုံ့မြုံ့
- တရိုတသေ
အဘိုးအိုသည်
ဒယိမ်းဒယိုင်
လျှောက်လာသည်။- ဤဝါကျ၌ အဘိုးအို မည့်သို့ လမ်းလျှောက်လာသည်ကို ဒယိမ်းဒယိုင် ဟူသော ပုဒ်က ပြသည်။
- ဒယိမ်းဒယိုင် ဟူသော ပုဒ်သည် အဘိုးအို လမ်းလျှောက်ပုံအမူအရာကို ပြခြင်းဖြင့် လျှောက် ဟူသော ကြိယာကို အထူးပြုသည်။
- ထို့ကြောင့် ဒယိမ်းဒယိုင် သည် အမူအရာပြ ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်သည်။
အခြေအနေပြကြိယာဝိသေသန
အခြေအနေကို ပြခြင်းဖြင့် ကြိယာကို အထူးပြုသော ကြိယာဝိသေသနကို အခြေအနေပြကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
- ကန့်လန့်
- သည်းထန်စွာ
- သပ်သပ်ရပ်ရပ်
- အသေအချာ
- ဧကန်
- အမှန်
- စင်စစ်
- မုချ
ဤသစ်ပင်ကြီး တစ်ပင်သည် လမ်းပေါ်၌
ကန့်လန့်
လဲကျနေသည်။- ဤဝါကျ၌ သစ်ပင်ကြီးသည် လမ်းမပေါ်၌ မည်သို့ လဲကျနေသည်ကို ကန့်လန့် ဟူသော ပုဒ်က ပြသည်။
- ကန့်လန့် ဟူသောပုဒ်သည် သစ် ပင်ကြီးလဲကျပုံ အခြေအနေကိုဖော်ပြခြင်းဖြင့် လဲကျ ဟူသော ကြိယာကို အထူးပြုသည်။
- ထို့ကြောင့် ကန့်လန့် သည် အခြေအနေပြ ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်သည်။
ပမာဏပြကြိယာဝိသေသန
မည်ရွေ့၊ မည်မျှ ပမာဏကို ပြခြင်းဖြင့် ကြိယာကို အထူးပြုသော ကြိယာဝိသေသနကို ပမာဏပြကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
- များများ
- လုံးဝ
- အကုန်
- အလွန်
- များစွာ
- နည်းနည်း
- အနည်း ငယ်
- အဆမတန်
အစာကို
များများ
စားလျှင် ဘေးဖြစ်တတ်သည်။- ဤဝါကျ၌ အစားများလျှင် ဘေးဖြစ်တတ်သည်ကို များများ ဟူသော ပုဒ်က ပြသည်။
- များများ ဟူသော ပုဒ်သည် အစာကို မည်ရွေ့ မည်မျှ စားကြောင်းကို ဖော်ပြခြင်းဖြင့် စား ဟူသော ကြိယာကို အထူးပြုသည်။
- ထို့ကြောင့် များများ သည် ပမာဏပြကြိယာဝိသေသန ဖြစ်သည်။
အမေးကြိယာဝိသေသန
မေးမြန်းခြင်းဖြင့် ကြိယာကို အထူးပြုသော ကြိယာဝိသေသနကို အမေးကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
- မည်သို့
- မည်မျှ
- မည်ကဲ့သို့
- ဘယ်လောက်
- ဘယ်လို
အစာကို ကြေညက်အောင်
မည်သို့
စားရမည်နည်း။- ဤဝါကျ၌ မည်သို့ ဟူသော ပုဒ်သည် အစာ မည်သို့ စားသင့်ကြောင်းကို မေးမြန်းခြင်းခြင့် စား ဟူသော ကြိယာကို အထူးပြုသည်။
- ထို့ကြောင့် မည်သို့ သည် မေးမြန်းခြင်း သဘောသက်ရောက်သော အမေးကြိယာဝိသေသန ဖြစ်သည်။
နှစ်ကြိမ်ထပ်ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာကိုဖြစ်စေ၊ နာမဝိသေသန ကိုဖြစ်စေ နှစ်ကြိမ်ထပ်ခြင်းဖြင့် ဖြစ်လာသည့် ကြိယာဝိသေသနကို နှစ်ကြိမ်ထပ်ကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
- ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာစေရန် နှစ်ကြိမ်ထပ်ရမည့် ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန အချို့မှာ စကားလုံးတစ်တည်းသာ ဖြစ်သည်။ အချို့မှာမူ စကား(၂)လုံး ဖြစ်သည်။ စကား(၂)လုံးရှိသည့်ပုဒ်၌ စကားလုံး တစ်လုံးစီကို နှစ်ကြိမ်ထပ်ရမည်။
- မြန်မြန်
- တိုးတိုး
- ကောင်းကောင်း
- လေးလေးစားစား
- ယုယုယယ
- တိုင်တိုင်ပင်ပင်
- ဆင်ဆင်ခြင်ခြင်
- နှိုင်းနှိုင်းချိန်ချိန်
- ချိုချိုသာသာ
- လှလှပပ
- တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ်
စကားလုံးတစ်လုံးရှိ နှစ်ကြိမ်ထပ်ကြိယာဝိသေသန
- ကျွန်တော်သည် မိုးမချုပ်မီ အိမ်သို့ မြန်မြန် ပြန်သည်။
- စာကြည့်တိုက်၌ စကားကို တိုးတိုး ပြောရသည်။
- သူသည် ဆန်တစ်အိတ်ကို ကောင်းကောင်း ထမ်းနိုင်သည်။
စကား(၂)လုံးရှိ နှစ်ကြိမ်ထပ်ကြိယာဝိသေသန
- သင်တို့သည် အိမ်နီးနားချင်းတို့နှင့် ခင်ခင်မင်မင် နေရမည်။
- ကိုယ့်ထက် အသက်ကြီးသူနှင့် လေးလေးစားစား ဆက်ဆံရမည်။
- သူနာပြုဆရာမက လူနာကို ယုယုယယ ပြုစုသည်။
- ရပ်ရွာလူကြီးများသည် ရပ်ရေးရွာရေး ကိစ္စများကို တိုင်တိုင်ပင်ပင် ဆောင်ရွက်ကြသည်။
- ငွေကို ဆင်ဆင်ခြင်ခြင် သုံးစွဲရသည်။
- တရားသူကြီးသည် အမှုကို နှိုင်းနှိုင်းချိန်ချိန် ဆုံးဖြတ်သည်။
- ကိုယ့်ကို ချစ်ခင်စေလိုလျှင် စကားကို ချိုချိုသာသာ ပြောရသည်။
- သီတင်းကျွတ်လတွင် အိမ်တိုင်း၌ ရောင်စုံမီးပုံးများကို လှလှပပ ချိတ်ဆွဲကြသည်။
- ကျောင်းသားများသည် စာသင်ခန်းထဲ၌ တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် စာဖြေနေကြသည်။
ပစ္စည်းဆက်ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာကိုဖြစ်စေ၊ နာမဝိသေသန ကိုဖြစ်စေ၊ ပစ္စည်း ဆက်ခြင်းဖြင့် ဖြစ်လာသည့် ကြိယာဝိသေသနကို ပစ္စည်းဆက်ကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
ပစ္စည်းဆက်ကြိယာဝိသေသန ၄
မျိုး ရှိသည်။
ပစ္စည်းနောက်ဆက်ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန၏ နောက်၌ စွာ
ပစ္စည်းကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။
- ခင်မင်စွာ
- လေးစားစွာ
- ချိုသာစွာ
- လှပစွာ
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန၏ ရှေ့၌
စွာ
ပစ္စည်းကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။- သင်တို့သည် အိမ်နီးချင်းတို့နှင့် ခင်မင်စွာ နေရမည်။
- မိဘစကားကို လေးစားစွာ နားထောင်ပါ။
- ကိုယ်ကိုချစ်ခင်စေလိုလျှင် စကားကို ချိုသာစွာ ပြောရသည်။
- သီတင်းကျွတ်လတွင် အိမ်တိုင်း၌ ရောင်စုံမီးပုံးများကို လှပစွာချိတ်ဆွဲ ကြသည်။
ပစ္စည်းရှေ့ဆက်ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန၏ ရှေ့၌ အ
ပစ္စည်းကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။
- အလှ
- အမြန်
- အကုန်
- အပြီး
- တဒုန်းဒုန်း
- တဝုန်းဝုန်း
- တရစပ်
- တရကြမ်း
- ဗရပျစ်
- တရွေ့ရွေ့
- တလည်လည်
- ခပ်ပြုံးပြုံး
- ခပ်တည်တည်
- ခပ်မြန်မြန်
- ခပ်နွမ်းနွမ်း
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန၏ ရှေ့၌
အ
ပစ္စည်းကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။- စကားကို အကုန် မပြောနှင့်။
- ရွာသားတို့က ချောင်းတံတားကို (၃)ရက်နှင့် အပြီး ဆောက်ကြသည်။
- ခြင်းသမားတို့သည် ပြိုင်ပွဲမစမီ အလှ ခတ်ကြသည်။
- မီးသတ်ကားသည် မီးလောင်ရာသို့ အမြန် ရောက်လာသည်။
အသံပြပုဒ်၊ သို့မဟုတ် အမူအရာ ပြပုဒ်ကို နှစ်ကြိမ်ထပ်၍ ရှေ့၌
တ
ပစ္စည်းကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။- ဖော်ပြပါ ကြိယာဝိသေသနတို့ကို ဝါကျ၌ အောက်ပါအတိုင်း သုံးနိုင်သည်။
- မောင်ဝင်းသည် အိမ်ပေါ်၌ တဒုန်းဒုန်း ပြေးနေသည်။
- လှိုင်းလုံးများသည် ကမ်းကို ရိုက်ခတ်သဖြင့် တဝုန်းဝုန်း မြည်နေသည်။
- လုပ်သားပြည်သူတို့သည် ပြည်ထောင်စုနေ့ ကျင်းပမည့် ကွင်းဆီသို့ တရွေ့ရွေ့ ချီတက်နေကြသည်။
- ကျွန်တော်သည် ဈေးထဲ၌ တလည်လည် ဖြစ်နေသည်။
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန၏ ရှေ့၌
တရ၊ ဗရ
ပစ္စည်းဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။- မိုးသည် ခုနစ်ရက်တိုင်တိုင် တရစပ် ရွာသည်။
- လေသည် မိုးဦး၌ တရကြမ်း တိုက်ခတ်သည်။
- သူ၏ မုတ်ဆိတ်မွေးသည် ဗရပျစ် ထူသည်။
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန နှစ်ကြိမ်ထပ်၍ ရှေ့၌
ခပ်
ပစ္စည်းဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။- မောင်အေးချမ်းသည် ခပ်ပြုံးပြုံး နေတတ်သည်။
- မောင်သန့်စင်သည် ခပ်တည်တည် နေတတ်သည်။
- သူသည် စကားကို ခပ်မြန်မြန် ပြောတတ်သည်။
- သူ့အင်္ကျီသည် ခပ်နွမ်းနွမ်း ဖြစ်သည်။
ရှေ့နှင့်ကြားပစ္စည်းဆက်ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန၏ ရှေ့နှင့်ကြားတို့၌ တ-တ၊ အ-တ၊ အ-အ၊ က-က၊ ပ-ပ၊ မ-တ၊ မ-မ
စသည့်တို့ကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။
- တရိုတသေ
- အကျွမ်းတဝင်
- အစုံအလင်
- ကချော်ကချွတ်
- မကျက်တကျက်
- မဆင်မခြင်
- တပင်တပန်း
- အပူတပြင်း
- အကြီးအကျယ်
- ကလျော့ကလျည်း
- ပလုံးပထွေး
- မဝတဝ
- မထူမပိန်း
တ-တ၊ အ-တ၊ အ-အ၊ က-က၊ ပ-ပ၊ မ-တ၊ မ-မ
စသည့်တို့ကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။- ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ရှေးဟောင်းပစ္စည်းတို့ကို တရိုတသေ ထိန်းသိမ်း ရမည်။
- ဆိုးသွမ်းသူနှင့် အကျွမ်းတဝင် မနေအပ်။
- ဤဆိုင်၌ လိုအပ်သည့် ပစ္စည်း အစုံအလင် ရနိုင်သည်။
- အရေးကြီးသည့် ကိစ္စကို ကချော်ကချွတ် မပြုနှင့်။
- သူသည် ကြက်ဥကို မကျက်တကျက် ပြုတ်သည်။
- မည်သည့် အမှုကိုမျှ မဆင်မခြင် မပြုနှင့်။
- ဘကြီးသည် ငှက်ပျောခိုင်များကို တောမှ တပင်တပန်း သယ်လာသည်။
- လူဆိုးကို ရဲအဖွဲ့က အပူတပြင်း ရှာဖွေနေသည်။
- ယခုနှစ်၌ စာဆိုတော်နေ့ကို အကြီးအကျယ် ကျင်းပမည်။
- ပုဆိုးကို ကလျော့ကလျည်း မဝတ်နှင့်။
- သူသည် ပလုံးပထွေး ပြောတတ်သည်။
- ဤအရပ်၌ ရေရှားပါးသဖြင့် ရေကို မဝတဝ ချိုးရသည်။
- မလှသည် သနပ်ခါးကို မထူမပိန်း လိမ်းထားသည်။
ကြားနှင့်နောက်ပစ္စည်းဆက်ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန၏ ကြားနှင့် နောက်တို့၌ ချည်-ချည်၊ လိုက်-လိုက်
ပစ္စည်းတို့ကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။
- ဝင်ချည်ထွက်ချည်
- တက်လိုက်ဆင်းလိုက်
- မြန်ချည်နှေးချည်
- ပူလိုက်အေးလိုက်
ချည်-ချည်၊ လိုက်-လိုက်
ပစ္စည်းတို့ကို ဆက်ခြင်းဖြင့် ကြိယာဝိသေသန ဖြစ်လာသည်။- မိမိနှင့် မရင်းနှီးသူ၏ အိမ်သို့ ဝင်ချည်ထွက်ချည် မပြုနှင့်။
- ကလေးများသည် သစ်ပေါ်သို့ တက်လိုက်ဆင်းလိုက် ကစားနေကြသည်။
- နာရီသည် မြန်ချည်နှေးချည် ဖြစ်နေသည်။
- ရာသီဥတုသည် ပူလိုက်အေးလိုက် ဖြစ်နေသည်။
ကာရန်လိုက်ကြိယာဝိသေသန
ကြိယာ၊ သို့မဟုတ် နာမဝိသေသန၏ ရှေ့၌ဖြစ်စေ၊ နောက်၌ဖြစ်စေ ပုဒ်ရင်းနှင့် ကာရန်တူလိုက်ခြင်းဖြင့် ဖြစ်လာသည့် ကြိယာဝိသေသနကို ကာရန်လိုက်ကြိယာဝိသေသန
ဟု ခေါ်သည်။
- စီရရီ
- ဆင့်ရရင့်
- တွဲရရွဲ
- ကျုံ့ရရုံ့
- ဆာတာတာ
- ကတ်တတ်တတ်
- နီတီတီ
- ယိုင်တိုင်တိုင်
ကြိယာ + ကာရန်တူ/ နာမဝိသေသန + ကာရန်တူ
- ကျွန်တော်သည် စာကျက်ပြီးသည်နှင့် ဆာတာတာ ဖြစ်လာသည်။
- သူသည် စကားကို ကတ်တတ်တတ် ပြောတတ်သည်။
- ဤသင်္ဘောဆေး၏ အရောင်သည် နီတီတီ ဖြစ်သည်။
- အဘိုးအိုသည် ယိုင်တိုင်တိုင် လျှောက်လာသည်။
ပုဒ်ရင်း + ကာရန်တူ
- သူသည် အဝတ်အစားကို ကိုးရိုးကားရား ဝတ်လာသည်။
- အိုးခွက်ပန်းကန်များကို ပိုးလိုးပက်လက် မထားပါနှင့်။
- လူကြီးများသည် မိုးတိုးမတ်တတ် စကားပြောနေကြသည်။
- လှည်းများကို လမ်းမပေါ်၌ ကိုးလိုးကန့်လန့် ရပ်ထားသည်။